Zawory kulowe i zasuwy to dwa powszechnie stosowane zawory. Poniżej znajduje się szczegółowe wprowadzenie do różnic między zaworami kulowymi a zasuwami.
1. Zasady działania są różne. Zawór grzybkowy jest zaworem z trzpieniem wznoszącym, a pokrętło obraca się i podnosi wraz z trzpieniem zaworu. Zawór zasuwowy jest zaworem z trzpieniem obracającym się, a trzpień zaworu unosi się. Natężenie przepływu jest różne. Zawór zasuwowy wymaga pełnego otwarcia, natomiast zawór grzybkowy nie. Zawór zasuwowy nie ma wymagań dotyczących kierunku wlotu i wylotu, a zawór grzybkowy ma określone wloty i wyloty! Importowany zawór zasuwowy i zawór grzybkowy to zawory odcinające i są to dwa najpopularniejsze zawory.
2. Z punktu widzenia wyglądu, zasuwa jest krótsza i wyższa niż zawór kulowy, a zwłaszcza zawór z wznoszącym się trzpieniem wymaga większej przestrzeni. Powierzchnia uszczelniająca zasuwy ma pewną zdolność samouszczelniania, a jej rdzeń ściśle przylega do powierzchni uszczelniającej gniazda zaworu pod wpływem ciśnienia średniego, zapewniając szczelność i brak przecieków. Nachylenie rdzenia zaworu klinowego wynosi zazwyczaj 3–6 stopni. Przy nadmiernym wymuszonym zamknięciu lub znacznych zmianach temperatury rdzeń zaworu łatwo się zakleszcza. Dlatego w zasuwach klinowych wysokotemperaturowych i wysokociśnieniowych zastosowano pewne środki zapobiegające zakleszczaniu się rdzenia zaworu w konstrukcji. Podczas otwierania i zamykania zasuwy rdzeń zaworu i powierzchnia uszczelniająca gniazda zaworu są zawsze w kontakcie i ocierają się o siebie, przez co powierzchnia uszczelniająca łatwo się zużywa, zwłaszcza gdy zawór jest bliski zamknięcia, a różnica ciśnień między przednią a tylną częścią rdzenia zaworu jest duża, a zużycie powierzchni uszczelniającej jest poważniejsze.
3. W porównaniu z importowanym zaworem kulowym, główną zaletą zaworu zasuwowego jest niski opór przepływu cieczy. Współczynnik oporu przepływu typowego zaworu zasuwowego wynosi około 0,08–0,12, podczas gdy współczynnik oporu typowego zaworu kulowego wynosi około 3,5–4,5. Siła otwierania i zamykania jest niewielka, a medium może przepływać w dwóch kierunkach. Wadami są złożona konstrukcja, duża wysokość i łatwe zużycie powierzchni uszczelniającej. Aby uzyskać szczelność, powierzchnia uszczelniająca zaworu kulowego musi zostać zamknięta siłą nacisku. Przy tym samym kalibrze, ciśnieniu roboczym i tym samym napędzie, moment obrotowy zaworu kulowego jest 2,5–3,5 razy większy niż zasuwy. Należy na to zwrócić uwagę podczas regulacji mechanizmu sterowania momentem obrotowym importowanego elektrozaworu.
Po czwarte, powierzchnie uszczelniające zaworu grzybkowego stykają się ze sobą tylko wtedy, gdy zawór jest całkowicie zamknięty. Względny poślizg między rdzeniem zaworu z wymuszonym zamknięciem a powierzchnią uszczelniającą jest bardzo mały, dlatego zużycie powierzchni uszczelniającej jest również bardzo niewielkie. Zużycie powierzchni uszczelniającej zaworu grzybkowego jest najczęściej spowodowane obecnością zanieczyszczeń między rdzeniem zaworu a powierzchnią uszczelniającą lub szybkim zacieraniem się medium w wyniku luźnego zamknięcia. Podczas montażu zaworu grzybkowego, medium może wpływać zarówno od dołu, jak i od góry rdzenia zaworu. Zaletą wpływania medium od dołu rdzenia zaworu jest to, że uszczelnienie nie jest pod ciśnieniem, gdy zawór jest zamknięty, co wydłuża żywotność uszczelnienia i umożliwia jego wymianę, gdy rurociąg przed zaworem jest pod ciśnieniem. Wadą wpływania medium od dołu rdzenia zaworu jest duży moment obrotowy zaworu, około 1,05–1,08 razy większy niż w przypadku górnego wlotu, duża siła osiowa działająca na trzpień zaworu oraz łatwość jego zginania. Z tego powodu dopływ czynnika od dołu jest zazwyczaj odpowiedni tylko dla ręcznych zaworów grzybkowych o małej średnicy, a siła oddziaływania czynnika na rdzeń zaworu po jego zamknięciu jest ograniczona do nie więcej niż 350 kg. Importowane elektryczne zawory grzybkowe zazwyczaj wykorzystują metodę dopływu czynnika od góry. Wadą dopływu czynnika od góry jest odwrotność metody dopływu od dołu.
5. W porównaniu z zasuwami, zawory grzybkowe charakteryzują się prostą konstrukcją, dobrym uszczelnieniem oraz łatwością produkcji i konserwacji; wadami są natomiast wysoki opór cieczy oraz duże siły otwierania i zamykania. Zasuwy i zawory grzybkowe są zaworami całkowicie otwartymi i całkowicie zamkniętymi. Służą do odcinania lub łączenia medium i nie nadają się do stosowania jako zawory regulacyjne w imporcie. Zakres zastosowania zaworów grzybkowych i zasuw zależy od ich właściwości. W mniejszych kanałach, gdzie wymagane jest lepsze uszczelnienie, często stosuje się zawory grzybkowe; w rurociągach parowych i wodociągach o dużej średnicy stosuje się zasuwy, ponieważ wymagany jest zazwyczaj niski opór cieczy.
Czas publikacji: 19-11-2024